Het kasteel, voorzien van enkel glas en vele leegstaande kamers, heeft op zichzelf weinig met duurzaamheid te maken. Het zijn de nieuwe eigenaren, het Zwitserse stel Monica & Nicola, die ruimte bieden voor eco initiatieven. Eén daarvan is de opbouw van een permacultuurtuin en hiervoor huurden zij Sina & Michel in.
Stapvoets rijden we over het slingerende pad de heuvel op naar een Transylvanisch ogend kasteel. We kijken elkaar met een vertrokken gezicht aan als we geschraap over ons dak horen. Kunnen onze zonnepanelen hier tegen? Het is niet Dracula himself die over het dak vliegt, maar een laaghangende tak. We vervolgen de weg voorzichtig verder tot we ons met groeiende verbazing vergapen aan de bizarre constructie van Chateau Fougerette. Het is een mal gezicht, ons busje geparkeerd voor zo’n bouwwerk. Sina loopt ons tegemoet om zich voor te stellen.
Geparkeerd voor draculakasteel
Hoewel we uitzien naar een rondleiding door spannende ondergrondse gangen, verborgen kamers en hoge torens, gaat het ons niet om het kasteel. Het gaat ons om een kennismaking met Sina & Michel. We worden met open armen ontvangen en lopen meteen om het kasteel heen naar de tuin.
Sina en Hilde lopend over het kasteelterrein
Toen zij hier een jaar terug neerstreken was het hen ook niet te doen om deze entourage. Sterker nog, het kasteel was in de ogen van Sina maar een blok aan het been. Het stel had ook gereisd in een camperbusje en waren gewend aan klein wonen. Tijdens een tocht van zes maanden, langs diverse leefgemeenschappen, kreeg hun droom vorm. Die droom had niets te maken met groot wonen. Met grote buitenruimte echter wel. Ze kregen de tip om eens in de Franse Morvan te gaan kijken. Zo kwamen zij in contact met de eigenaren van het kasteel. Met 25 hectare omliggende grond waar zij een permacultuurtuin op konden starten, bleek Fougerette dé plek om zich te settelen. Intussen woont het stel in een zelf opgebouwde yurt achter een rij bomen waardoor het kasteel lekker uit zicht blijft.
De Yurt van Sina en Michel
Er loopt hier en daar nog iemand rond, waaronder Monica, de energieke eigenaresse van dit kasteel. Het oplappen van het kasteel zelf is een forse taak, waar Nicola en Monica enthousiast de tanden in hebben gezet. Het Zwitserse stel besloot zes jaar geleden tot de koop van hun kinderdroom voor het sprookjeskasteel over te gaan. Om Dracula te verjagen organiseren zij hier samen met een horde vrijwilligers ‘s zomers muziekfestivals. Bezoekers slapen in tentjes op het terrein. Monica deelt hoe ze voor zich ziet dat hier een woongemeenschap ontstaat van ‘vrienden van Fougerette’. Ze lacht dat ‘Fou’ een Frans woord voor ‘gek’ is en je ook wel een beetje getikt moet zijn om je op zo’n immens landgoed te storten. Prettig gestoorde mensen die gezamenlijk zorg dragen voor zo’n prachtige plek? Ik vind het lang niet gek. Sina en Michel kunnen zich hier in ieder geval flink uitleven wat betreft de creatie van een eetbare tuin. Uiteindelijk zal deze in groente en fruit voorzien voor de vele bezoekers.
Bombastisch kasteelinterieur
Terwijl Sina ons vertelt over de eerste beginselen van de eetbare tuin zien we Michel sleutelen aan een apparaat die hij liefkozend als Luigi voorstelt. Luigi is een frees afkomstig van een Italiaanse fabrikant. We zullen de komende dagen nader kennis maken met Luigi en begrijpen dat zijn komst een groot geschenk is voor het tuinproject. Hoe Luigi werkt kun je later zien in onze vlog over deze plek (teaser… ;-)).
Michel, Sina en Hilde werkend aan de kas
Even een portretje van deze twee mensen. Michel studeerde Tropische Landbouw aan de Wageningen Universiteit. Daarna deed hij in verschillende leefgemeenschappen praktijkervaring op. Wonend op Ecolonie werd hij daar verantwoordelijk voor de tuin. Voor Sina was het studentenleven minder interessant, ze verliet de collegebanken al snel voor het werken met haar handen en leren in de natuur. Toen ze vijf jaar geleden op Ecolonie terecht kwam, was ze 22 jaar en net gestart met een reis langs diverse projecten. Ze bleef op Ecolonie, zogezegd omdat ze hier kon leren werken met planten en kruiden, maar tegelijk was daar ook Michel… De twee kregen een relatie en na enige tijd wonen en leren op Ecolonie voelden ze zich geïnspireerd om ook andere projecten langs te reizen wat hen van Frankrijk naar Spanje en Portugal bracht. Hierna voltooide Sina een studie natuurgeneeskunde en medicinale plantenkunde. In deze dagen leer ik meer over de geneeskrachtige werking van diverse planten dan ik in mijn leven heb opgedaan.
Met deze achtergronden, een berg aan ervaring en de positieve ontmoeting met de eigenaren van Fougerette, was vorig jaar het moment daar om het camperleven te verruilen met het in de aarde zetten van een project op één plek. Ik kijk tijdens de rondleiding goed om me heen en kan mij voorstellen dat het stel de eerste tijd druk is geweest met het vrijmaken en bewerken van de aarde. Het design voor de tuin kreeg in de wintermaanden aandacht en steunt op principes vanuit de permacultuur en agro-ecologische landbouw. Niet alleen een heel mooie ecologische tuin, maar ook een efficiënte, dat is wat Which?Garden zal worden. “Zo’n spiraalvormige permacultuurtuin ziet er prachtig uit, maar voor ons met de komst van Luigi is dat onwerkbaar. Van bovenaf gezien heeft de tuin een heel natuurlijke vorm, met een patroon van hexagonen. Toch zijn die weer ingedeeld met werkbare rijen en afstanden, opdat de tuin een combinatie is waarin ook een zekere mate van gemak van de tuiniers in ogenschouw wordt genomen”, vertelt Michel.
Michel brengt de jonge plantjes naar de tuin
Al na een dag voel ik me zo op mijn gemak dat ik als vanzelf in beweging kom. Na een heerlijk gezamenlijk ontbijt met zelfgebakken desembrood van Michel stelt Oscar voor met elkaar te delen hoe we erbij zitten. Delen wat er op dat moment leeft nodigt uit dichtbij jezelf te blijven en zorgt tegelijk voor openheid en helderheid. Oscar deelt dat hij zich wat meer zal terugtrekken vanwege vermoeidheid. Ik voel zorg om hem en merk op dat ik me op het moment wat onzeker voel bij ons verschil in ritme. Wat ik daarnaast voel is ruimte. Zowel om dit te ontvangen als gevoelens van vrijheid en verbondenheid. Op een plek als deze kan ik uit de voeten terwijl hij ook zijn behoefte van rust kan vervullen. Wanneer we ergens wat langer verblijven kunnen we ieder ons eigen ritme volgen. Ik voel me hier in balans, omdat ik een bijdrage kan leveren en tegelijk zoveel mag ontvangen.
Alles wat je aandacht geeft groeit
Planten van jonge sla
In deze dagen helpen we twee lange tunnels te graven langs beide zijden van de kas. Het is een flink karwei, maar vol goede moed en een portie humor weten we dit met elkaar te volbrengen. We zaaien nieuwe gewassen in het glazen deel van het kasteel, dat dient als kas. Tussen de groentebedden leggen we paden aan, we harken te bedden en planten dan de jonge bloemen en planten. Sina en ik spenderen een middag aan het losrukken en in stukken zagen van struiken en kleine boompjes om een plek voor een composthoop vrij te maken. De takken worden houtsnippers voor op de tuinpaden.
Het heerlijke in deze dagen is dat er geen vast programma is. Op een benauwende ochtend na weer een uur zand verplaatsen waarin de zweetdruppels me over de rug rollen, pakken de wolken opeen en barsten dan open. We rennen het weiland uit en schuilen onder een afdak van afwezige buren. Daar ontstaat dan opeens een vredig rustmoment. Zo wisselen taken zich spontaan af door weersomstandigheden. Op snikhete momenten, wanneer fysiek zware arbeid wordt ontlopen, scharrelen Sina en ik langs de rozenstruiken om uitgebloeide knoppen te plukken. We leggen de rozenblaadjes zorgvuldig te drogen, voor latere verwerking tot een scrub. Onkruid wieden in het bloemenperkje is nog zo’n heerlijk meditatief karweitje voor een loom moment van de dag. Ik voel in mezelf aandacht en zorg groeien voor alles wat leeft, zing zachtjes tijdens het wieden en verplaats wormen naar een fijn nieuw onderkomen. Als ik even uitzoom kan ik hierom lachen, aangezien ik mijn moeder en oma altijd flink heb zien buffelen in de moestuin van de boerderij en niet had gedacht dat mijn groene vingers nog tot leven zouden komen.
Plukken van wilde munt voor theemix
Kruiden en bloemen mengen voor nieuwe thee
Rozenblaadjes te drogen leggen
Onkruid wieden in het bloemenperk
Het is wonderlijk hoezeer vervreemd ik me voelde van dit alles bij aankomst en hoeveel warmte en thuisgevoel ik ervaar bij vertrek. En na de vele gesprekken die we voerden valt er zoveel meer te delen! (Volgt later in de vlog over deze plek). Wat begon met een intentie om een middagje langs te gaan voor een rondleiding is geëvolueerd naar twaalf dagen samenwonen en –werken, onderwijl een innige vriendschap kon ontstaan.
Heb je interesse om ook langs te gaan bij Fougerette en tijdens een tuinweek een steentje bij te dragen? Neem dan contact op via yes@whichgarden.org. Of neem eerst een kijkje op de website: www.whichgarden.org.
Leave A Comment