Dit is hun wonderland. Quinta das Pedras Alvas van de Poolse Kasia en Duitse Franz in centraal Portugal is een experimentele speeltuin. Een plek om in te leren en creëren en vooral te ZIJN. Zij kochten deze vier hectare een week voordat de bosbranden van oktober ’17 losbarstten. Te midden van het verbrande gebied bleef hun vallei volledig gespaard dankzij de rivier enerzijds en de waterrijke bodem anderzijds. Ondanks de hitte van deze regio is er een overvloed aan plukfruit en wordt er flink groente geoogst. Alleen… hoe houd je ze koel in bewaring? Daarvoor knutselden ze een heuse ecovriendelijke koelkast!

De weggetjes worden smaller en stoffiger terwijl we met ons campertje hun Quinta (Portugees voor boerderij) naderen. Een gezellig geschilderd bordje kondigt de naderende bestemming aan. We rijden de open space in en er ontvouwt zich een wonderlijke wereld. Op een aantal gestapelde blokken als fundering pronkt hun ronde blauw-witte Yurt. Kasia en Franz staan op en komen vanuit de schaduw van de vijgenboom lachend naar ons toe gelopen. We blijken van dezelfde leeftijd. Franz heeft afgelopen weekend zijn 33ste verjaardag gevierd met een ‘Alice in Wonderland’ themafeest op de Quinta. Her en der zijn nog vrolijke verwijzingen te ontdekken.

Heel spontaan zijn we komen aanwaaien, maar we worden met open armen ontvangen. Franz is superenthousiast om met ons te delen wat ze hier voor ogen hebben. Kasia vertelt tijdens een wandeling door de tuin hoe ze hier in Portugal terecht zijn gekomen. Er ontvouwt zich een ware love-story. De Poolse Kasia ging enkele jaren geleden op een liftavontuur richting Zweden en stapte onderweg in het campertje van Franz die vanuit Duitsland richting het zuiden reed. Deze ontmoeting zette zich voort in een gezamenlijke weg langs diverse permacultuurprojecten. Uiteindelijk bracht dit hen in Portugal waar ze deze grote speeltuin kochten. Het werd tijd om het geleerde in de praktijk te brengen, aldus Franz, die aspiraties heeft om zelf op deze plek permacultuur design cursussen aan te bieden in de toekomst.

Centraal Portugal blijkt dus niet enkel stoffig en dor in de zomer. Ze kochtten deze Quinta vanwege de al aanwezige vele fruitbomen slechts een week voor de brand uitbrak. Langs dit stukje rivier is de brand niet geweest en door goede irrigatie is er veel groen gebleven. Er is zelfs een natuurlijke bron die nog niet droog staat in tegenstelling tot wat we ontdekten op andere plekken hier. Franz wijst op de waterpomp die het water uit de bron omhoog pompt tot een enorme bak waar we later op de dag in zullen afkoelen. Het water wordt verdeeld via vele slangen met kleine gaatjes en op een timer gaat de installatie aan voor een aantal uren per dag. “Je bent alleen al een halve dag kwijt aan het wateren van de planten als je dit zelf met een tuinslang gaat doen”. Het stel wil wel eenvoudig leven, maar met slim gebruik van diverse technologieën. Ze leven dan nu ook nog niet off the grid, gewoonweg omdat er elektriciteit aanwezig was. Vooral voor het gebruik van tools om te kunnen bouwen blijkt dat nu erg handig.

Uiteindelijk is gebruik maken van zonne- en waterenergie de bedoeling. Alles kent zijn tijd en het landschap laat zichzelf niet over één nacht kennen. Zo is een deel van hun plek bebost en is Franz daarin aan de slag gegaan. “Onderhoud van het bos kost erg veel tijd en aandacht. Het doen ervan zorgt weer voor nieuwe mogelijkheden. Zo is er bijvoorbeeld daardoor veel hout en ga ik automatisch kijken wat bruikbaar is voor constructie en de rest is brandhout. We hoeven geen hout te kopen voor onze kachel en het constructiemateriaal blijkt dus aanwezig op ons eigen terrein. Dit is permacultuur bij uitstek; de plek leidt ons de weg en wanneer we iets ondernemen leidt dat weer tot de ontdekking van het volgende om te doen”.

“De dikke boomstronken hebben we van bast ontdaan om te gebruiken voor de buitenkeuken. Op die manier was er erg veel bast en daarmee hebben we de tuin bedekt. De tuin was in het begin vooral begroeid met gras. We dekten het af met dik zwart plastic, zodat het gras verging. We dekten de grond en het vergane gras af met karton en daarop ligt de bast. Een goed begin voor een vruchtbare bodem. We wisten nog niet hoe groente hier zou groeien, dus gooide ik een zakje met kikkererwten, bonen en pompoenzaden over het terrein om te zien waar het zich ging ontkiemen. Zo zijn we begonnen”. De speelsheid straalt van zijn gezicht. Franz leidt ons rond langs de perken, over de terrassen en langs de ruïne met een grote steenoven. De ideeënstroom is enorm. “Hier kunnen we pizzadagen organiseren of misschien een broodcollectief starten”.

Het begint ondertussen heet te worden, tijd om de zon te mijden. We strijken neer in de schaduw en smullen van gedroogde appeltjes. Door de gedegen aanpak en de al aanwezige fruitbomen is er zoveel oogst dat Franz een koelkast wilde bouwen. Eentje die het zonder stekker zou gaan doen.

Ik herinner me een uitspraak van Hans, van de Natuurlijke Tijd. Hij zei “Gebrek stimuleert creativiteit”. Het kan ook een bewuste keuze zijn. Terug naar de eenvoud door een creatief gebruik van simpele middelen en technieken. Franz en Kasia wilden geen koelkast op elektriciteit, maar wél dat hun groentes koel kunnen liggen. Hij laat ons zien hoe ze een duurzame koelkast hebben gebouwd. Geen snoer te bekennen en je kunt er zelfs heerlijk koel bij in zitten! Zie hier het korte filmpje met zijn eigen uitleg over de bouw:

Niet alleen een chille plek voor de groentes, maar ook om zelf lekker in uit te puffen. Poseren maar!